Ο δήμιος του έρωτα-& Άλλες Ιστορίες Ψυχοθεραπείας Irvin Yalom

Δέκα αληθινές ιστορίες ψυχοθεραπείας από τη κλινική εμπειρία του Ίρβιν Γιάλομ. Δέκα ανθρώπινες σχέσεις -δέκα θεραπευτικές περιπέτειες. Σ' αυτή τη σπάνια περιγραφή του αφοσιωμένου θεραπευτή την ώρα της δουλειάς του, ένας δάσκαλος της ψυχιατρικής έρχεται ανοιχτά αντιμέτωπος όχι μόνο με τα δικά του συναισθήματα και σφάλματα αλλά και με την αβεβαιότητα που υπάρχει στην καρδιά της θεραπευτικής σχέσης.
Ο Γιάλομ στρέφει εδώ τον προβολέα τόσο στους ασθενείς όσο και στον εαυτό του. Περιγράφει και μελετά τη διαδικασία της εξερεύνησης, τη διαδικασία της συμμετοχής μέσα στην ψυχοθεραπεία και για τα δύο μέρη. Μοιράζεται μαζί μας τις χαρές και τις επιτυχίες του, αλλά και -ακόμα πιο συναρπαστικό- τις αγωνίες του, τους περιορισμούς και τις αποτυχίες του στην κοινή του πορεία προς την αναζήτηση της αλήθειας και της ίασης με τον καθέναν από τους δέκα πρωταγωνιστές των ιστοριών του.

Οι σαγηνευτικές αυτές ιστορίες προχωρούν πέρα απ' την ψυχοθεραπεία και μιλούν για την ανθρώπινη μοίρα με όλη της τη σπαρακτική παραδοξότητα. Και σ' αυτές ο Ίρβιν Γιάλομ επιτυγχάνει ένα πάθος κι ένα χιούμορ αντάξιο του ίδιου του Τσέχοφ. "Ο δήμιος του έρωτα", ο ίδιος ο θεραπευτής, είναι ο ενδέκατος θεραπευόμενος σ' αυτές τις δέκα ψυχοθεραπευτικές ιστορίες. "Ο δήμιος του έρωτα" πρωτοδημοσιεύτηκε το 1990 και είναι το πρώτο βιβλίο του Ίρβιν Γιάλομ όπου ο διάσημος ψυχοθεραπευτής, μετά τα παγκοσμίως γνωστά επιστημονικά του βιβλία, επιχειρεί να αφηγηθεί λογοτεχνικά ιστορίες ψυχοθεραπείας. Παραμένει μέχρι σήμερα σημείο αναφοράς στο λογοτεχνικό του έργο.

Γιατί ο Σαούλ βασανίστηκε από τρία κλειστά γράμματα από τη Στοκχόλμη; Τι έκανε τη Θέλμα να περάσει όλη της τη ζωή τρανταχτά για έναν μακροχρόνιο έρωτα; Πώς οι φαλλοκρατικές φαντασιώσεις του Κάρλος τον βοήθησαν να αντιμετωπίσει τον τελικό καρκίνο;

Σε αυτό το συναρπαστικό βιβλίο, ο Irvin Yalom δίνει λεπτομερείς και βαθιά συγκινητικές αφηγήσεις της δουλειάς του με αυτούς και άλλους επτά ασθενείς. Κατά βάθος, όλοι τους υπέφεραν από τις βασικές ανθρώπινες ανησυχίες –απομόνωση, φόβος θανάτου ή ελευθερίας, αίσθηση του ανούσιου της ζωής– που κανείς μας δεν μπορεί να ξεφύγει εντελώς. Και όμως, όπως καθιστούν συγκινητικά σαφές οι ιστορίες των υποθέσεων, μόνο αντιμετωπίζοντας τέτοιες ανησυχίες κατά μέτωπο μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα συμφιλιωθούμε μαζί τους και θα εξελιχθούμε. Καθ' όλη τη διάρκεια, ο Δρ Yalom παραμένει αναζωογονητικά ειλικρινής σχετικά με τα δικά του λάθη και προκαταλήψεις. Το βιβλίο του παρέχει μια σπάνια ματιά στην αίθουσα συμβουλών ενός κύριου θεραπευτή.

Ο δήμιος του έρωτα-& Άλλες Ιστορίες Ψυχοθεραπείας Irvin Yalom -Αποσπάσματα
“Δεν μ’ αρέσει να δουλεύω με ερωτευμένους. Ίσως γιατί τους ζηλεύω – κι εγώ ο ίδιος λαχταράω να μαγευτώ. Ίσως πάλι γιατί ο έρωτας και η ψυχοθεραπεία είναι μεταξύ τους ασύμβατα. Ο καλός θεραπευτής πολεμάει το σκοτάδι και ζητάει το φως, ενώ ο έρωτας συντηρείται από το μυστήριο και καταρρέει μόλις αρχίσεις να τον εξετάζεις σχολαστικά. Κι εγώ σιχαίνομαι να γίνομαι ο δήμιος του έρωτα”.

Ίσως πάλι γιατί ο έρωτας και η ψυχοθεραπεία είναι μεταξύ τους ασύμβατα. Ο καλός θεραπευτής πολεμάει στο σκοτάδι και ζητάει το φως, ενώ ο έρωτας συντηρείται από το μυστήριο και καταρρέει μόλις αρχίσεις να τον εξετάζεις σχολαστικά. Κι εγώ σιχαίνομαι να γίνομαι ο δήμιος του έρωτα».

«Μια ερωτική εμμονή ξεζουμίζει τη ζωή απ’ την αλήθεια της, σβήνοντας κάθε νέα εμπειρία, και καλή και κακή: «“ήμουν απών. Ήμουν κλεισμένος μέσα στο μυαλό μου και παρακολουθούσα ξανά και ξανά προβολές της ίδιας, και ως τότε πια, μάταιης φαντασίωσης”».

«Υπάρχουν πολλά και διαφορετικά είδη αγάπης. Θεωρώ ότι η υψηλότερη μορφή είναι η αγάπη και η φροντίδα για την ύπαρξη και την ανάπτυξη του άλλου και σε αυτή την περίπτωση η ψυχοθεραπεία έχει πολύ καλά αποτελέσματα. Άλλες περιπτώσεις αγάπης όπως ο κεραυνοβόλος έρωτας στηρίζονται σε ψευδαισθήσεις και χρειάζονται συγκεκριμένη εξέταση».

«Ένας λόγος που δεν μπορούμε ποτέ να γνωρίσουμε πλήρως τον άλλον είναι ότι είμαστε επιλεκτικοί ως προς τι ανακαλύπτουμε. Είναι εξαιρετικά απίθανο, επίσης, η εικόνα του δέκτη να ταυτίζεται με την πρωτότυπη νοητική εικόνα του πομπού. Κάθε φορά που βλέπουμε το πρόσωπο ή ακούμε τη φωνή του, τις δικές μας ιδέες γι αυτόν αναγνωρίζουμε κι αυτές παρακολουθούμε».

«Η ψυχοθεραπεία είναι ένα είδος πρόβας για την πραγματική ζωή. Τελικός στόχος της σωστής θεραπείας είναι να βοηθήσει το άτομο να δημιουργήσει εποικοδομητικές και ανθεκτικές στο χρόνο σχέσεις, πράγμα που αν συμβεί κάνει αυτομάτως την θεραπεία να μην είναι απαραίτητη. Από την προσωπική μου πείρα έχω διαπιστώσει πως είναι πολύ σπάνιο άνθρωποι με μεγάλο αριθμό στενών φίλων να έλθουν για ψυχοθεραπεία, εκτός και αν αντιμετωπίζουν μία απροσδόκητη κρίση».

«Αν κοιτάξουμε πολύ έντονα το παρελθόν, είναι εύκολο να μας πάρουν από κάτω οι τύψεις. Σημαντικό είναι όμως να στραφούμε προς το μέλλον. Πρέπει να σκεφτούμε την αλλαγή. Αυτό που δεν πρέπει να συμβεί είναι να ξαναγυρίσεις σε πέντε χρόνια από τώρα, να κοιτάξεις πώς έζησες τα πέντε χρόνια που έρχονται και να μετανιώσεις γι άλλη μια φορά».

«Μόνο όταν ο άνθρωπος νιώσει την αποκάλυψη βαθιά μέσα του, τότε μόνο την κατέχει. Τότε μόνο κανείς μπορεί να δράσει σύμφωνα μ’ αυτήν και ν’ αλλάξει. Το πρόβλημα είναι πώς να μετακινηθείς από μια αναποτελεσματική διανοητική αποτίμηση μιας αλήθειας για τον εαυτό σου σε μια συγκινησιακή βίωσή της. Τότε μόνο προκαλούνται βαθιά συναισθήματα, γίνεται μια πανίσχυρη δύναμη αλλαγής».

Αποσπάσματα από το βιβλίο του Ι. Γιάλομ, Ο Δήμιος του Έρωτα, εκδ. Άγρα.
Ο Ίρβιν Γιάλομ (Irvin David Yalom,13 Ιουνίου 1931) είναι Αμερικανός ψυχοθεραπευτής, συγγραφέας και ομότιμος καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εν ζωή εκπροσώπους της υπαρξιακής σχολής ψυχοθεραπείας. Εκτός από το ακαδημαϊκό του έργο είναι γνωστός και για τα μυθιστορήματά του. Από τα πιο γνωστά του είναι'' Ο Δήμιος του Έρωτα ''και ''Όταν έκλαψε ο Νίτσε.''