 Vous nous avez gate notre dernier dimanche. LAFORGUE Mε χωρίς φωτοχυσίες, μ' ολίγους ήχους βρέχει, «επί δικαίους και αδίκους»... βρέχει στην πλατεία, στη φυλακή, – οικουμενική βροχή, ευαγγελική. Bρέχει στα βαγόνια (ώ ευθυμία) που γυρνάνε απ' τα Nοσοκομεία· και στις προφητείες του Kαζαμία («τροπή του καιρού προς νότον... τρικυμία...»). Bρέχει στα νερά, βρέχει στα φύτρα, βρέχει στις γαζίες σου, μαθήτρα! Bρέχει– τυπικά, και δίχως σημασία... Bρέχει στις μαθήτρες σου, γαζία! Στου κενού τον κύκλο κατεβαίνει της βροχής σου η συνεφαπτομένη... Στ' ουρανού τη μάταιην αγκαλιά τρίγωνα, τα εξόριστα πουλιά. Xινοπωρινές Iσημερίες (ώ οι βροχές, ώ οι τριγωνομετρίες!). Kαι να μη μπορώ (με συγχωρείς) να σου μάθω εκείνα που απορείς. Bρέχει, Kυριακή... Kανείς, κανείς, άλλο από «γνωστούς» και «συγγενείς»... Kρίμας τη χαρά, κρίμας τη σχόλη! Δεν έχει σεργιάνι στο περβόλι, που θα παγαινόρχεται, σκυφτός, στο σταχτί το μουσαμά του A υ τ ό ς ! |
|||
 | |||
(από το Eπιλογή απ' τα Ποιήματα, Eρμής 1996)
 |
 |
| Πολυκατοικημένο είναι το ράφι με τις γλάστρες, πηχτά τα φύλλα, και τα κλώνια· γλάστρες κι' ώς μες στην πέτρινη, χάμω, τη σκάφη, κι' ο φύκος, γείτονας, σκουντά τα πελαργόνια. Το μούσκλο, βελονιά τη βελονιά, και βρίσκει παντού την κούφια ρίζα να κατασκεπάζη. Δες, κ' η φραγκοσυκιά που τρέμουν της οι δίσκοι, ξωτική σάρκα αγκαθερή, πράσινη, μοιάζει. Κ' έξαφνα, κάπου εδώ στα χόρτα, ή σαν πιο πέρα, φύσημα ολίγο κίνησε να τα πειράξη: εσύγχυσε αλαφρά τον άθυμον αέρα. Χαλάει τα φύλλα, βιάζεται, χαλάει την τάξη, κ' η σταχτερή, η περπατημένη η πρασινάδα, το μελαγχολικό κορίτσι που διαβάζει, τα ημερινά τα μάρμαρα, η περιπλοκάδα, το σπιτικό περιβολάκι, συννεφιάζει. Μυριστικά, ποτιστικά γύρω απ' τη βρύση, παράταιρα, εσυγκλίναν– κ' εξανακαθήσαν· κάτι ξένο σα νάρθε να συγκατοικήση· και μια φούχτα σπουργίτια ομόγνωμα εσκορπίσαν... Μα έλειψε κι' όλας. Μα ήτανε μια απάτη ακόμα, μούχρωμα–κ' έλυωσε, κ' ίσκιος απλής ημέρας. Για τη σάρκα πικρός, αχ! πικρός κι' ώς το στόμα, του πρωτοχινοπώρου πέρασεν ο αγέρας... |
 Τέλλος Ἄγρας (1899-1944): ποιητὴς καὶ κριτικός (φιλολογικὸ ψευδώνυμο τοῦ Εὐαγγέλου Λ. Ἰωάννου) «Λυρισμὸς εἶναι ὁ δρόμος ποὺ φέρνει ἀπὸ τὸ χειροπιαστὸ στὸ ἄπιαστο, ἀπὸ τὴν ὕλη στὸ μυστήριό της, ἀπὸ τὸ πρᾶγμα στὴν Ἰδέα. Μά... καὶ τὸ ἀντίθετο!» |
Ο Τέλλος Άγρας (καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Ευάγγελου Ιωάννου) γεννήθηκε στην Καλαμπάκα το 1899. Από το 1911 άρχισε να γράφει τακτικά στη στήλη συνεργασίας συνδρομητών της Διάπλασης με το ψευδώνυμο Τέλλος Άγρας. Η πρώτη του ποιητική δημοσίευση ήταν ο Βράχος. Η συνεργασία του με τη Διάπλαση των Παίδων συνεχίστηκε συστηματικά και ο συνολικός όγκος των νεανικών δημοσιευμάτων του υπήρξε πολύ μεγάλος. Η πρώτη επίσημη παρουσία του στις στήλες της Διάπλασης σημειώθηκε τον Μάη του 1916 με το πεζογράφημα Αποχαιρετισμός. Τη μέρα της Απελευθέρωσης της Αθήνας από τους Γερμανούς ναζί χτυπήθηκε από μια αδέσποτη σφαίρα στον αστράγαλο. Μεταφέρθηκε στον Ευαγγελισμό όπου πέθανε τον Νοέμβρη του 1944.
Ο Τέλλος Άγρας τοποθετείται στους Έλληνες ποιητές του
μεσοπολέμου, τους λεγόμενους νεορομαντικούς ή παρακμιακούς (Καρυωτάκης,
Κλέων Παράσχος, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Κώστας Ουράνης κ.α.). Το ποιητικό
του έργο είναι αποτέλεσμα δημιουργικής αφομοίωσης του πνεύματος του
γαλλικού συμβολισμού και αισθητισμού αλλά και της ελληνικής ποιητικής
παράδοσης από το δημοτικό τραγούδι ως τον Ιωάννη Πολέμη, τον Κωστή
Παλαμά, τον Μιλτιάδη Μαλακάση και τον Κωνσταντίνο Καβάφη.
Κινήθηκε στα
πλαίσια της εσωτερικότητας, της μελαγχολίας, της νοσηρότητας και της
απαισιοδοξίας των συγχρόνων του, υιοθέτησε την ειδυλλιακή ενατένιση του
παρελθόντος, ωστόσο παράλληλα χάρη στη βαθιά πνευματική του καλλιέργεια
αρνήθηκε να παραδοθεί στην απελπισία και αγωνίστηκε να κρατηθεί από την
ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Πρέπει τέλος να σημειωθεί η αξία του
κριτικού του έργου που χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη οξυδέρκεια,
ευαισθησία, βαθιά γνώση της φιλοσοφίας και επαρκή ενημέρωση για τις
σύγχρονές του ευρωπαϊκές θεωρίες της λογοτεχνίας και τον τοποθετεί στην
πρωτοπορία της νεοελληνικής κριτικής σκέψης.
