Σελίδες

Πέμπτη 14 Ιανουαρίου 2016

Η ''θλίψη'' της Ποίησης

Τώρα όμως βράδιασε. Ας κλείσουμε την πόρτα κι ας κατεβάσουμε τις κουρτίνες γιατί ήρθε ο καιρός των απολογισμών. Τί κάναμε στη ζωή μας; Ποιοι είμαστε; Γιατί εσύ κι όχι εγώ; Καιρό τώρα δε χτύπησε κανείς την πόρτα μας κι ο ταχυδρόμος έχει αιώνες να φανεί. Α, πόσα γράμματα, πόσα ποιήματα που τα πήρε ο άνεμος του Νοεμβρίου. Κι αν έχασα τη ζωή μου την έχασα για πράγματα ασήμαντα: μια λέξη ή ένα κλειδί, ένα ένα χτες ή ένα αύριο όμως οι νύχτες μου έχουν πάντα ένα άρωμα βιολέτας γιατί θυμάμαι. Πόσοι φίλοι που έφυγαν χωρίς ν’αφήσουν διεύθυνση, πόσα λόγια χωρίς ανταπόκριση κι η μουσική σκέφτομαι είναι η θλίψη εκείνων που δεν πρόφτασαν ν’αγαπήσουν.

Διαβάστε περισσότερα στο: www.ithaque.gr

Μικρά Έψιλον - Οδυσσέας Ελύτης
«Μέσα στη θλίψη της απέραντης μετριότητας, που μας πνίγει από παντού, παρηγοριέμαι ότι κάπου, σε κάποιο καμαράκι, κάποιοι πεισματάρηδες αγωνίζονται να εξουδετερώσουν τη φθορά...»

Γ. Σεφέρης (απόσπασμα-Μυθιστόρημα)
Και τώρα; Ποιὸς θὰ σηκώσει τὴ θλίψη τούτη ἀπ᾿ τὴν καρδιά μας;
Τάσος Λειβαδίτης - Αποσπάσματα
Ω θλίψη, σε μάθαμε από παιδιά, σχεδόν πριν γνωρίσουμε τον κόσμο.

Τότε χτύπησαν την πόρτα.
Εγώ,αφελής όπως πάντα, πήγα κι άνοιξα. 
Κι έτσι μια καινούρια θλίψη μπήκε στον κόσμο.
~Τάσος Λειβαδίτης~
Αὐτὸς ποὺ σωπαίνει(απόσπασμα)
Τὸ σούρουπο ἔχει πάντα τὴ θλίψη ἑνὸς ἀτέλειωτου χωρισμοῦ 
Κι ἐγὼ ἔζησα σὲ νοικιασμένα δωμάτια μὲ τὶς σκοτεινὲς σκάλες τους..ποὺ ὁδηγοῦνε ἄγνωστο ποῦ…
~Τάσος Λειβαδίτης~
Τα χειρόγραφα του φθινοπώρου(αποσπάσματα) 
''κι η μουσική, σκέφτομαι,
είναι η θλίψη εκείνων
που δεν πρόφτασαν ν' αγαπήσουν...''
~Τάσος Λειβαδίτης~
Τα χειρόγραφα του φθινοπώρου

Είναι κάτι βράδια που μόνον ένας στεναγμός μας χωρίζει απ’ τον Παράδεισο
κι άλλοτε ανατέλλει η σελήνη απ΄το λόφο σα μεγάλη ευτυχία
περοπλανήσεις στη νύχτα κι οι γρίλιες απ΄όπου μισοείδαμε το εσώ-
ρουχο μιας γυναίκας που κοιμόταν
κι άξαφνα στη στροφή του δρόμου η θλίψη ενός φανοστάτη μας
πλημμύριζε με δάκρυα.
Κανείς δε μας περίμενε όταν γυρίσαμε
ΑΒΕΒΑΙΟ-Γιάννης Ρίτσος
Έκει που τελειώνει το χώμα , αρχίζει ο ουρανός -έλεγε-
εκεί που αρχίζει ο ουρανός αρχίζει η θλίψη .

Είταν μονάχος, δεν είταν λυπημένος,
μια και μπορούσε να κοιτάει τα σύννεφα ,
μια και τα σύννεφα είταν ρόδινα ,
μια και τ' βρισκε ωραία τα σύννεφα.

Ύστερα , ανάμεσα απ' τα δάκτυλα της νύχτας ,
ένα αστέρι τον κοίταζε κατάματα. Δεν τον πίστεψε .
(Βύρων Λεοντάρης, «Έως…», Νεφέλη) Απόσπασμα 

«… Μοιράζεται το φταίξιμο στο πάρε – δώσε των ανθρώπων

μα η λύπη είναι του καθενός, λύπη του άλλου,
ο πόνος που δώσαμε πίσω δεν παίρνεται.

Άλλο σημάδι πως υπήρξαμε δεν έχουμε
καθώς περνάμε τώρα στη μεγάλη θλίψη
και κλάμα αδάκρυτο τα μάτια μας ραγίζει.»
Οδυσσέας Ελύτης - ΤΟ ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ(απόσπασμα).

Από τι να 'ναι που έχεις τη θλίψη του αγριμιού
Την ανταύγεια στο πρόσωπο του νερού του τρεμάμενου
Και γιατί, λέει, να μέλλει κοντά σου να 'ρθω
Που δε θέλω αγάπη αλλά θέλω τον άνεμο
Αλλά θέλω της ξέσκεπης όρθιας θάλασσας τον καλπασμό...
Οδυσσέας Ελύτης «Καλημέρα Θλίψη» [Μαρία Νεφέλη]
Η Μαρία Νεφέλη λέει:
ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΘΛΙΨΗ
Γεια σου θλίψη Καλημέρα θλίψη
έντομο που φωλιάζεις μέσα μου
κι ολονυχτίς καραδοκείς πότε θ’ ανοίξω μάτι...
Γεια σου θλίψη
Καλημέρα θλίψη
έχεις εγκατασταθεί μονίμως μέσα μας
είσαι χειρότερη από τους ιούς και τους βακίλους
οι φιλόσοφοι σ’ εξετάζουν στο φασματοσκόπιο
έχεις δώσει λαβή σε μιαν εξαίρετη λογοτεχνία

Από τη συλλογή, Η επιστροφή των πουλιών (1946)
του Νίκου Εγγονόπουλου
Ποίημα που του λείπει η χαρά αφιερωμένο σε γυναίκα υπέροχη δωρήτρια πόθου και γαλήνης
αφού το θέλεις
γυναίκα αρμονική κι ωραία έτσι καθώς ένα βράδυ του Μαϊού ετοποθέτησες απλά κι ευγενικά μιαν άσπρη ζωντανή γαρδένια
ανάμεσα στα νεκρά λουλούδια
μέσα στο παλιό - ιταλικό μού φαίνεται - βάζο με παραστάσεις γαλάζιες τεράτων και χιμαιρών
έλα
πέσε στα χέρια μου
και χάρισέ μου- αφού το θέλεις -τη θλίψη τού πρασίνου βλέμματός σου
τη βαθειά πίκρα των κόκκινων χειλιών σου
τη νύχτα των μυστηρίων που είναι πληγμένη μέσα στα μακρυά μαλλιά σου
τη σποδό του υπέροχου σώματός σου
Τα μάτια της Μαργαρίτας
Ν.Βρεττάκος
Βρήκα μέσα στα μάτια σου τις νύχτες να κυλάνε μεγάλους ποταμούς σιωπής, όπως στα έξι μου χρόνια. 
Της θλίψης την αστροφεγγιά, βρήκα μέσα στα μάτια σου.

Τα Θολά Ποτάμια, Α , 192 Ν.Βρεττάκος
Έβρεχε η θλίψη σα νερό
μέσα στις πολιτείες!
Έβρεχε απελπισία
και ψήλωνε η λάσπη πάνω στης γης!
Και τα ποτάμια πλάταιναν! Και τα ποτάμια μάλωναν
Ποίημα του Ισραηλινού ποιητή Αμίρ Ορ
-ΠΑΛΙΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ-

Μετάφραση, Αναστάσης Βιστωνίτης

Κι ο πιο μικρός αποχωρισμός έχει μια θλίψη. 
Αυτό που υπήρχε και το είδαμε έχει φύγει, 
πέρασε απ’ τα μάτια μας και χάθηκε 
και μ’ ένα ακόμα φθινόπωρο μας βάρυνε το στήθος.
Κι ο πιο μικρός αποχωρισμός έχει μια θλίψη, 
μα όταν οι εραστές παίρνουν ο καθείς τον δρόμο του 
φλέγεται η καρδιά χωρίς να καίγεται, 
ξεριζώνεται δίχως τις ρίζες της να χάνει, 
πολύ βαριά να την αντέξουμε.
Οι αποσκευές μου (Αλεξάνδρα Μπακονίκα)
Απανθρωπιές και τραγωδίες δεν μου είναι άγνωστες. Δια πυρός και σιδήρου τις έζησα. Αν με ψάξεις θα βρεις τα βαθιά τους σημάδια. Σκοτάδια, καταχνιές και θλίψεις τα κουβαλάω στις αποσκευές μου.
Έχω πιστοποιητικά, συστατικές επιστολές για δοκιμασίες που άντεξα. Παίρνω, λοιπόν, το δικαίωμα να στραφώ και να βιώσω τα φωτεινά και τα χαρούμενα. Το συναπάντημα, το βύθισμά μου στη χαρά –που τόσο σπάνια συμβαίνει– είναι δικαίωμα και κερδισμένος χρόνος. Δεν έχω ενοχές για τις εξάρσεις της χαράς.
(1994)Ελένη, Οδ. Ελύτης -απόσπασμα

Πίσω από το τετράγωνο παράθυρο που βλέπει προς τη θλίψη 
Που δε βλέπει τίποτε 
Γιατί έγινε κιόλας μουσική αθέατη φλόγα στο τζάκι χτύ- 
 πημα του μεγάλου ρολογιού στον τοίχο 
Γιατί έγινε κιόλας 
Ποίημα στίχος μ' άλλον στίχο αχός παράλληλος 
με τη βροχή δάκρυα και λόγια 
Λόγια όχι σαν τ' άλλα μα κι αυτά μ' ένα μοναδικό τους προορισμόν: Εσένα!
Ὁ σταχτὺς θάνατος
Μ. Λουντέμης
Θαρροῦσα ὡς τώρα -φίλοι μου καλοί- 
θαρροῦσα ὡς τώρα... 
πῶς ὅλα τὰ πράματα βαδίζουν στὴ γῆ 
μὲ τὸ ἀληθινό τους χρῶμα. 
Ἡ Χαρὰ ἄσπρη. 
Ἡ Θλίψη χλωμή. 
Ὁ Ἔρωτας ρόδινος 
Ο Θάνατος μαῦρος. 
Ἔτσι θαρροῦσα...
Καὶ περνοῦσα τὶς μέρες μου, 
μὲ τὰ χρώματά μου τακτοποιημένα. 
Με τα ὄνειρά μου συγυρισμένα. 
Μὲ τὰ ποιήματά μου καθαρογραμμένα...
Γιατὶ ἔτσι τά ῾βλεπα. Ἔτσι νόμιζα.